Все материалы

Среда, 06 Май 2020

Артур Ефремов ош тӱня дене чеверласыш

Информация:: Опубликовано: 06.05.2020 05:58; Обновлено 06.05.2020 11:10; Автор: Карпов С.В.; Категория Новости

Рейтинг:

/ 0

Марий эстрадыште ойган увер. Чолга марий мурызо, самодеятельный автор, гармоньчо Артур Ефремовын 5 май 2020 ийыште шӱмжӧ кырымым чарнен. Тудо кужу жап автоаварий деч вара эмлымыверыште лийын ыле. Кугу ӱшан дене вучышна тӧрлана манын. Но ойган шинчавӱдлан веле кече тольо. Уке лиймыж дене марий эстрадына шуко йомдарыш. Вет тудо мастарлышке дене, койыш-шоктышыж дене калыкым, илыш кеч-могай неле-йӧсӧ гынат, куанен илаш таратен шоген. Кийыме мландет пушкыдо лийже. Тый мемнан шӱм-чоныштына ӱмырешлан кодат.

Надежда Васильева-Моисеева почеламутыштыже воза:

Ӱшанаш неле. Кийыме мландет пушкыдо лийже…

Курымешлан кава шкеж дек нале,

Шӱмешна шарнымашым коден.

Лийыч волгыдо, самырык але,

Илышна тыге, витне, пӱрен…

Каласаш ок лий мут ден ты ойгым,

Шучко омыла чынже чучеш.

Мардежеш веселан лышташ лойгыш,

А кастене шыпланыш йӧршеш.

Чӱкталтеш шӱдыр тымык каваште,

Палена, мыланна волгалтат.

Йоҥгалтеш ныжыл муро тораште…

Шӱшпыкна, чонешна тый кодат.

Подробнее

Среда, 01 Апрель 2020

"Шора", "Тӧрлатыш". Мыскара-влак. Л. Кучеров

Информация:: Опубликовано: 01.04.2020 07:29; Обновлено 01.04.2020 09:08; Автор: Карпов С.В.; Категория Юмор

Рейтинг:

/ 0

1.Тиде ожнырак лийын. Морко милиционер-влак Унчо ялышке миеныт. Кумытын лийыныт.Ужыт, капка ончылно ошмаште изи рвезе машина дене ошмам шупшыкта. Милиционер-влак йодыт: «Ачат уло мо?» Изи рвезе ойла: «Уке».

- Кушко каен?

- Шораш каен.

— Йӧра, вучалтена,— милиционер-влак ойлат. Ик жап эрта, а ачаже уке. Адак йодыт: «Ачаже кушто?» Изи рвезе ойла: «Ача Шораш каен». Милиционер-влак шонат, мо тиде туалетыштыже тынаре шинча. Адак йодыт. Рвезе ойла: «Мыйже ойлышым вее-ет. Аче шораш каен». Нине огыт умыло, мом тыгаре ачаже шонданыште ышта. Изи йоча умбакыже ойла: «Ача Шораште колым куча» Вот окмак-влак, пален огытыл. Шора тиде эҥер улмаш.

Подробнее

Пятница, 15 Ноябрь 2019

"Аракавольык" Алёна Яковлева

Информация:: Опубликовано: 15.11.2019 08:45; Обновлено 05.02.2021 13:36; Автор: Карпов С.В.; Категория Юмор

Рейтинг:

/ 0

АРАКАВОЛЬЬЫК.

Палымем йӧрата мыскарам,

А лӱмдат тудым — мыскараче.

Ну а тый йӧратет сырам,

Садланак лӱмнерет — «сыраче».

Йолташем йӧрата кином

Да манеш: «Мый улам киноман».

Тый моткоч пагалет вином,

«Виноман» маналтат аман.

Ик марийлан келша гармонь,

Шокталта – эх, могай гармончо!

Тыланет гын — коньяк мойн…

Ынде кӧ лийынат, ончо:

Каныш я пытарет пашам,

Кочо вӱдым тамлет. Тольык

Тый шижынат мо ик томашам? –

Маналтатыс «аракавольык»

Подробнее

Четверг, 07 Ноябрь 2019

Йорга каче. "Шем маска". Мыскара-влак. Кучеров Леонид Леонидович.

Информация:: Опубликовано: 07.11.2019 10:45; Обновлено 01.04.2020 09:09; Автор: Карпов С.В.; Категория Юмор

Рейтинг:

/ 0

1. Бригадирлан Эчук пашам ыштен. Пеш мотор рвезе ыле. Шуко ӱдырамашын чонжым тургыжландарен. А шкеже пошкудо ватым йӧратен шынден. Ик кастене вашлияш кутырен келша. Саде ӱдырамашет ойла:

- Эчук тый кӱтӱ деч вара амбарыш тол, мый тыйым вучаш тӱҥалам.

Но пошкудет гын ватыжлан тидым каласен. Кастене пелашыже вашлиймашыш толеш. Пычкемышыште Эчук кидше дене кап-кыл мучко шыматылеш, а шкеже ойла:

- Еҥын еҥынак. У, уак.

Шкеже шыматыме пашажым шукта да шукта. «Пошкудо ватыжлан» пӧлекым у катам да у халатым ыштен кода. Вара мӧҥгӧ ошкылеш да клатыш малаш возеш. Эрдене ватыже мелнам кӱештеш, шыл шӱрым шолта. У халатым, йолышкыже у катам чиен шогалеш. Мелна салмажым налмыж годым ойла.

- Эчук! Тый кузе, мый туге. Еҥын вет тудо еҥынак.

Пелашыжым ончалеш да ешара:

- У вет тудо у-уак.

Эчукын ушыже каен. Но вараже ватыже Эчукым проститлен. Умбакыже сайынак иленат

2. Кодшо ийлаште марий калыкын ош монча огыл, а шем монча лийын. Ик комака, кугу гына монча покшелне шога. Вӱдлан под уке. Вӱдым кӧршӧк дене ырыктеныт. Тӱньык лийын огыл. Омсам почын шындат. Шикш омса гыч лектеш. Южо еҥже труба гайым оҥа дене ыштен. Но пешыже нимат ок полшо. Шикш чыла пырдыжыш шинчеш, шӱч лиеш. Монча 50–60 метр сурт деч ӧрдыжыште шинчен. Каласыман, тошто калык шонен моштен. Мончашкыже гын чыра тул дене пурен.

Мыйын ик гана пуремым годым томаша лийын каен. Мончаште аҥыргенам. Лекнем, тыҥге-туҥге писын йӧрлын каем да пырдыжым кок кидем дене руалтен кучем. Каласыман, тыге шуко гына калык мончаште аҥырген. Вара мӧҥгӧ тарваненам. Пӧртышке пурен шогалам, а тиддеч ончыч шӱргемым кидем дене ӱштылынам. Изи колой-влак ӱстел тӧрыште чайым йӱын шинчат ыле. Мыйым ужын чорикле кычкыраш, магыраш тӱҥальыч. Изиракше ӱстел йымаке шыльыч. Тунам электротул лийын огыл. Лампе тулын яндажат уке ыле. Пӧртыште пешыжак волгыдо огыл. Мые ачай деч йодам.— Мо тугае? Тудо ойла: — Тый шкендычым воштончышыште ончал, вара палет. Ой, юмыжат! Воштончыш гычын мыйым ала могай шем маска веле онча. Шкежат лӱдын колтышым. Содор мончашке угыч чошышым.

Подробнее

ЗОЯ БЕРНИКОВА - Россий Федерацийын сулло артистше

Информация:: Опубликовано: 07.11.2019 07:17; Обновлено 07.11.2019 07:25; Автор: Карпов С.В.; Категория Новости

Рейтинг:

/ 0

Зоя Берниковам шокшын саламена!

Шочмо элысе тӱвыра ден сымыктышым вияҥдымаште тыршымыжлан да шуко ий пайдалын пашам ыштымыжлан «Яков Эшпай лӱмеш Марий кугыжаныш филармоний» кугыжаныш автоном тӱвыра тӧнежын, «Марий Эл» куштышо кугыжаныш ансамбльжын артисткыже-вокалисткыже Зоя Васильевна Берниковалан Россий Федерацийын Президентше В. Путинын 2019 ий 21 октябрьысе 506 №-ан Указше дене «Россий Федерацийын сулло артистше» почётан лӱмым пуымо.

УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА РФ ОТ 21.10.2019 N 506 «О НАГРАЖДЕНИИ ГОСУДАРСТВЕННЫМИ НАГРАДАМИ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ»

Подробнее

Среда, 30 Октябрь 2019

У книга! "МУРСЕСКЕМ" куаным ылыжта

Информация:: Опубликовано: 30.10.2019 19:40; Обновлено 31.10.2019 18:48; Автор: Карпов С.В.; Категория Новости

Рейтинг:

/ 0

У КНИГА! «МУРСЕСКЕМ» куаным ылыжта.

Куженер район Йывансола ялыште шочшо «Мурсескем» ансамбль 40 ий наре калыкым куандара. Тудо тачылан калык ансамбль да тыгак Росийысе сулло коллектив лӱмым нумалеш. Икымше кече гычак тудым Евгений Каменщиков вуйлата. Тудат кызыт РФ-ысе тӱвыран сулло пашаеҥже. А тиде коллективым Марий тӱняште веле огыл, а тӱня мучко палат манаш лиеш. Тиде амал денак у книга шочын.

Искусствоведений доктор Олег Михайлович Герасимов тӱналтыш мутыштыже тыгерак воза. «Мурсескемлан» пӧлеклыме савыктыш – кӱлешан паша. Ансамбль нерген возымаште веле огыл. Тиде савыктышын эн суапле сомылжо – Шернур, Торъял, Кужэҥер кундемын мурсаскажым арален кодымаште. Тидлан ончыкылык тукым, мемнан калыкна кугу таум каласа.»

Подробнее

Вторник, 15 Октябрь 2019

Вятские Поляны олаште "Угинде пайрем" мероприятий эртыш.

Информация:: Опубликовано: 15.10.2019 08:07; Обновлено 15.10.2019 09:48; Автор: Карпов С.В.; Категория Новости

Рейтинг:

/ 0

13 октябрьыште Вятские Поляны оласе «Этномир» тӱвыра рӱдерыште «Угинде пайрем" йӱлам сценыште ончыктеныт. Сценыште оза ден озавате, шке ешыжым пайрем кечылан пырля поген, карт кугызам пелешташ ӱжын пайремым почыч. Карт кугыза семын сценыште, Кукмара район Кна вел гыч толшо Леонид Александрович Искаков лийын. Пайремым тӱрлӧ кундемла гыч толшо ансамбль-влак сӧрастарышт. Калыкат ятырак погынен ыле.

Пайрем пеш сайын эртыш. Сценыште пайрем йӱламат ончыктышт, ансамбль-влакат калыкым и муро и куштымаш и мыскара дене сымыстарышт. Сай мероприятийым ышташ полшымылан „Пеледыш“ ансамбльын вуйлатышыже да участникышт-влаклан кугу таум каласыман. Шуко жап шке шонат, шке койышан коллективым Искаков Юрий Александрович вуйлата. Пайрем мучаште поро шомакым каласаш да таумутым Вятские Поляны оласе тӱвыра отделым вуйлатыше лектын ыле. Моло-влакат куанен тау мутым каласышт.

Ик йомакысе семын умбакыже шуяш лиеш. Мыят тушто лийынам. Ужынам, колынам, кочкынам йӱынам… Интернет лаштыкыште уверым ужмеке ме, тиде марий вургемым ургышо „Сайвер“ ателье да С. Карпов, тыгак тиде пайремышке миен толаш кумылаҥна.

Калык лиеш ала уке? Тыгай йодышым шкаланна шынден, ӧрынрак тушто мийышна. Пытартыш жапыште ала кузе да ала-молан мероприятийлашке калык коштмым чарнен. Но кунам фойеште калык погыныш да книга, марий вургем дене толын шогалын налашат кумылаҥыч гын, чонлан сай да ласка лие. Тыгай вашлиймашым вученыт. Шижалте калыклан тиде пайрем кӱлеш. А сценыште ончымо деч вара фойеште кушталтен муралтен капкылым лывыртен эртарыме деч вара тыгак вес гана погынат манын ӱшан чот пеҥгыдемдалте.

Подробнее

Четверг, 10 Октябрь 2019

"Йоҥгалт гармонь йӱк" фестиваль визымше гана эртыш

Информация:: Опубликовано: 10.10.2019 06:31; Обновлено 10.10.2019 07:11; Автор: Карпов С.В.; Категория Новости

Рейтинг:

/ 0

Визымше гана Татарстан республике Агрыз район Буймо селаште гармоньчо-влакым ушышо «ЙОҤГАЛТ ГАРМОНЬ ЙӰК» фестиваль эртыш. Тиде ганат тудо тӱрлӧ кундемла гыч толшо-влакым, а тиде шке гармонь дене тунемше да шоктышо, тыгак профессионал семынат тунемше да пашам ыштыше-влак, ик сценыште шке мастарлыкыштым ончыктышт. Юзо семӱгар дене поро йолташ-влак Пошкыр вел гыч, Удмуртий кундем гыч, Марий Эл гыч да шке Татарстан республике гычат улыт ыле. Мӱндыр Свердловск ола гычат унам вучен шуктеныт.

Тиде фестивальын идейный вдохновительже Владимир Кибатовын шонымыжо йоча-влакымат, кугуеҥ-шамычымат ик сценыште ушыш. Но каласыман ик шоныш дене гына ок лий. Шкетын гына тыгай чапле мероприятийым эртарен от керт. Полышкалыше-влакат ятырын улыт. Клуб пашаеҥ-влакат, калыкат да и администарций велымат поро шӱлыш палдырныш.

Владимир Дмитриевичын шукерте огыл ик шонымаже шочын ыле. «Кӱсле ялыште йоҥгышаш» манын калыкым сымыстарен кертын. Тиде амал дене 2 кӱслем заказатленыт. 70 тӱжем теҥге оксам калык деч поген, семӱзгарым клублан кучыктеныт. Вот тиде гын чынак пеш чапле сомыл. Кузе фестиваль годым Владимир Дмитриевич палемдыш, «ялыште кӱсле сем иктаж 70–80 ий йонген огыл, а тиде чылт марийын семӱзгарже да тудо марий чоным куандарышаш». Лийже, куандарыже, кумылым пуен шогыжо шке юзо йӱкше дене калыкым юзо семӱзгар.

Мыят тушто лийым. Ятыр йолташ-влакым ужым, ужалкалышым, ончен куанышым, канышым да кугешнен тольым. Тек умбакыжыт тиде фестиваль калыкым куандара да кужу ӱмыран лиеш.

Марий кундем гыч «Шайра»ансамбль (Волский р-н вуйл. Н. Николаева), «Семэҥер» (Д. Афанасьев да Л. Сидоркина), РФ тӱвыран сулло пашаеҥже Арсений Яйцов, тыгак Марий тӱвыра рӱдерын пашаеҥже да гармоньчо Эльвира Петрова, «Мурпеледыш» ансамбль, кӱслезе-влак О. Богачева да Т. Фоминых лийыныт.

Подробнее

Вторник, 08 Октябрь 2019

Шкетан театр 100-ше тургымым «Ачийжат-авийжат» спектакль дене почо.

Информация:: Опубликовано: 08.10.2019 08:10; Обновлено 08.10.2019 18:22; Автор: Карпов С.В.; Категория Новости

Рейтинг:

/ 0

Шкетан театр 100-ше тургымжым почо.

Мыламат пиал логале юбилей ийыште Шкетан театрыште у тургым почмаште лияш. «Пиал логале» манам да, но пиалжым вет шкаланна шке кондена. Мыят лач ик кече ондак поро администор йолташем деке пӱтыральым да театрыште мийынем маньым. Муаш тыршена мане. Тыге кок билетым налын, пелашем дене пырля, ончаш мийышна.

Тыгеже тиде спектакльжым онченам ыле. Но палыме шамыч дене вашлияш, ик шонышан-влакым ужаш эре пиал. Спектакльжат эше чапле, декорацийым ӧрыктырышын кучылтмаш, модшо-влакат кертыт манын паленам. Мийымемлан шым ӧкыне.

Спектакльым вес шинча ончалтыш дене ончальым. Пьесысе сӱрет тачысе илышланна лач толеш. Мый кызытсе жапыште лач тыгай пӧръен –шамычым (модмо образысе гайым) ужам. Олег Кузьминыхын модмыжо ӱшандара да Савлийын образше сырыктара. Ужат, пӧръеҥ нимом ыштен ок керт да ӱдырамашын ойжо дене келша, шке вуйжо дене ок шоно. Да чынжым гын шонымыжат ок шу. Тыге илаш куштылго. Проблеме шке семын пыта манын шона. Но… Илышыште содыки вуй улат гын шоныман да проблемым решатлыман. А ӱдырамашын, аван, Матран образшым Антонида Антонова могай сайын ончыктен пуа. Тудо шке шонымашыжым шукташ манын ӱдыржым илышыжым пужа, еш илышым шалаташ полша.

Но спектакль жапыште чонышто йодыш, тургыжланымаш, ала-мо ок келше манын шонымаш шочын ыле. Тиде шонымаш кум кече кошто да вуйыштем рашемдалте. Спектаклым иктаж 10 ий ондакак онченам. Тунам мыйым тиде спектакль вургыжтарен. Шинча ончылнем тачат Артем Асмаевын (Осып) да Роман Алексеевын (Мачук) модмышт. А таче спектакль «шоҥгемын». Артист-влак ийготым погеныт. Мый нуным кажныштым пеш сайын палем.Ийготышт дене 42–45 ияш улыт. А нуно 18 гыч 25 ияш-шамычым модыт. Сандене каласыман тичмашнек модмыштлан шым ӱшане. Кеч модмышт ӱшандарыше. Ала тудым самырыкешташ? Тиде мыйын шонкалымаш. Но миен толаш спектакльышке чылаланат тыланем. Шонкалаш да шоналташ таратыше тат-влак ятырак улыт.